«آبادان یازده 60»

 این فیلم حماسه مقاومت مردم آبادان را در ابتدای جنگ تحمیلی به نمایش گذاشته است. ایستادگی و مقاومت در روزهای سخت و طاقت‌فرسای اوایل جنگ می‌تواند در شرایط فعلی جامعه بار دیگر درس‌‌آموز ملت ایران باشد.

«آبادان 1160» کارگردان: مهرداد خوشبخت. تهیه‌کننده حسن کلامی. نویسنده: خوشبخت و حسین تراب‌نژاد.

خلاصه: این فیلم مقاومت مردم آبادان در روزهای حمله عراق به ایران را به تصویر می‌کشد.

پس از 34 روز جنگ تن به تن و کوچه به کوچه خرمشهر سقوط کرده است. نیروهای دشمن بعثی به شدت آبادان را زیر خمپاره و توپ قرار داده‌اند و قصد اِشغال آن را دارند. گروهی از مردم آبادان به اجبار در حال ترک شهر هستند و گروهی دیگر با ماندن در شهر قصد حمایت از رزمندگان و حفظ روحیة آنان را دارند. در چهلمین روز سرنوشت‌ساز جنگ تحمیلی کارکنان مقاوم رادیونفت ملی آبادان سعی در اطلاع‌رسانی گسترده دارند تا مردم را برای مبارزه با دشمن بسیج کنند چرا که دشمن بعثی هر لحظه ممکن است وارد آبادان شود. ابتدا عده‌ای می‌خواهند تجهیزات اصلی رادیو را از مقرّ خارج کنند اما رئیس رادیو سر می‌رسد و آنان را از اینکار باز می‌دارد و می‌گوید که باید مردم را برای مقاومت و ایستادگی تهییج کرد. کمی بعد یک مسیحی از کارکنان سابق رادیو که ظاهری شیک و کراوات بسته دارد آرشیو رادیو را راه‌اندازی می‌کند سپس یکی از خانم‌های کارمند می‌گوید نمی‌خواهد از آبادان بیرون رود و... . چند کارمندی که باقی مانده‌اند با کمک آنهایی که آمده‌اند راه‌اندازی مجدد رادیو را آغاز می‌کنند. رئیس رادیو معتقد است که باید بمانیم و به مردم روحیه بدهیم. چند خمپاره و توپ در محیط رادیو منفجر می‌شود اما آنان ایستادگی می‌کنند. اطلاعیه ارتش و سپاه خوانده می‌شود و مردم مجدداً صدای رادیو آبادان را می‌شنوند. همسر رئیس رادیو نیز به آنجا آمده تا در کنار شوهرش باشد و در انجام امور رادیو به همسرش کمک کند. گهگاه با هماهنگی نیروهای مسلح اطلاعیه‌هایی را می‌خوانند که عراق فکر می‌کند ایران قصد پاتک دارد لذا نیروهایش را جابجا می‌کند و این به نفع مدافعین ایرانی تمام می‌شود، تا آنکه مطلع می‌شوند، امواج رادیو بار دیگر قطع شده است علت را جستجو می‌کنند و متوجه می‌شوند تعدادی از کابل‌های اتصال دستگاه‌های رادیو، به آنتن قطع شده است. دشمن به شدت آن محوطه را می‌کوبد. رئیس رادیو به همراه چند تن از کارمندان با توجه به آتش سنگین عراق سعی می‌کنند سیم‌های قطع شده را ترمیم کرده و به آنتن وصل کنند. در این لحظات حساس و نفس گیر، پس از اینکه کارمند رادیو زخمی شده و قادر نیست آخرین سیم‌ها را به آنتن متصل کند، رئیس رادیو از مقرّر رادیو درخواست کابل اضافی می‌کند. دیگر در رادیو به جز همسر رئیس و کارمند ارمنی کسی دیگری باقی نمانده است. همسر ناچار کابل را برداشته و می‌خواهد به رئیس برساند و کابل‌ را در محلی دورتر از رئیس رادیو پرتاب می‌کند. او که می‌بیند کارمندش به شدت زخمی شده، خود برای آوردن کابل اقدام می‌کند و وقتی کابل را بر می‌دارد و می‌خواهد آن را به آنتن متصل کند زخمی شده و شهید می‌شود. در نهایت شاهد پخش برنامه‌های رادیویی از رادیو آبادان هستیم و رزمندگان موفق می‌شوند صدای بوق رسانه‌ای انقلاب اسلامی را مجدداً بشنوند.

نقد:

این فیلم حماسه مقاومت مردم آبادان را در ابتدای جنگ تحمیلی به نمایش گذاشته است. ایستادگی و مقاومت در روزهای سخت و طاقت‌فرسای اوایل جنگ می‌تواند در شرایط فعلی جامعه بار دیگر درس‌‌آموز ملت ایران باشد. شاید بتوان گفت مشکلات امروز به نوعی کمتر از مشکلات اوایل انقلاب و شرایط آغازین جنگ تحمیلی بوده است. مهرداد خوشبخت کارگردانی است که در اثر گذشته‌اش نیز اَدایِ کارگردان‌های شبه‌روشنفکر و اپوزیسیون را درنیاروده و خالصاً برای انقلاب اسلامی فیلم ساخته است. البته پروژه ضعف‌هایی هم داشته است مثل بعضی از طراحی‌های صحنه، لباس بازیگران و... . دکوپاژها در حد یک فیلم تلویزیونی بوده و ریتم فیلم در نیمه اول کند و در نیمه دوم تند و مناسب است. داستان‌های فرعی در سطح، مانده و چندان رابطه‌ای با اصل داستان ندارد و کمکی به پیشبرد داستان اصلی نمی‌کند. در مجموع این فیلم روایتی حس برانگیز و بازنمای ایثار و مظلومیت فداکاران خط مقدم برای حفظ مقاومت رزمندگان است و در ژانر دفاع مقدس در جایگاه خوبی قابل ارزیابی است.

ـ از سویی دیگر این فیلم به ‌گونه‌ای همه ایرانیان اعم از مسلمان و مسیحی را به گونه‌ای شریک در حماسه دفاع مقدس می‌داند. نشان دادن موسیو و تعهد او به دفاع از کشور اثبات این ادعا است. در این فیلم نمایش صحنه هایی از سیگارکشی آقایان و تا حدودی مست کردن موسیو که لزومی برای نشان دادن آن نبود دیده میشود.

به قلم سرکارخانم آزادگر

مسئول کارگروه بانوان جمعیت جانبازان{jcomments on}