انتخابات شوراها در آیینه مشارکت

شمارش معکوس روزهای پایانی دوره پنجم شوراهای اسلامی شهر و روستا آغاز شده است و اکنون کارنامه و عملکرد این نهاد پس از سه دهه، درگیر فراز و فرودهای فراوان است . موج دومینو وار انحلال شوراها، بازداشت قریب به صد نفر از اعضای شوراها در کل کشور و سلب عضویت تعدادی کثیری از منتخبین مردم، میزان کارآمدی این نهاد را دچار تردیدهای بیشمار ساخته است.

در این میان شورای شهر «تهران» هرچند به عاقبت شهرهای «ساری»، «مرودشت»، «خرمشهر»، «رشت»، «کرمانشاه»، «مرند» و... دچار نشد و منحل نگردید، اما خبر رد صلاحیت ۱۰ عضو شورای شهر تهران در هیئت نظارت شهرستان مایه برانگیختگی افکار عمومی گردید و این پرسش را به ذهن متبادر ساخت که چرا شورا و مدیریت شهری در کلان شهر تهران از مسیر اصلی خود دور افتاده اند و شکافی عمیق بین وعده های نخست نمایندگی تا کارنامه عمل امروزشان مشاهده می شود و سوال اینست این وقایع چه آثاری را بر حضور پای صندوق های رای دارد ؟

 بررسی 5 دوره انتخابات شورای کلان شهر تهران و تحلیل میزان آراء وارده ، حاکی از آن است که قوت و ضعف عملکرد هر دوره چهارساله شورا در میزان مشارکت شهروندان در انتخابات بعدی و تصمیم سازی جامعه موثر بوده است. 

شورای اول شهر تهران که به گواه تمامی صاحبنظران قربانگاه اعتماد ملی بود، پس از ثبت عدد 1 میلیون و 480 هزار مشارکت کننده تهرانی در اسفند ماه سال 77 به رغم وحدت فکری اعضا ، به سیاسی کاری و کشمکش های فراوان پرداخت و با استیضاح شهردار، موجی از بی اعتمادی عمومی را به توده شهروندان تزریق نمود، به نحوی که انتخابات شورای دوم تنها قریب به یک سوم دور قبل یعنی 562 هزارنفر مشارکت کننده را پای صندوق های رای آورد . 

دلزدگی آحاد جامعه از عملکرد بی ثمر، نچشیدن طعم خدمت، فاصله گذاری با ماموریت های اصلی و انحلال شورا در میزان مشارکت رخ نشان داد و گویای نارضایتی مردم از کارنامه شورای اول بود. 

در نقطه مقابل شهرداران منتخب شورای دوم توانستند اعتماد از دست رفته را به ریل اصلی برگردانند و میزان مشارکت در دور سوم انتخابات شورای شهر به یک میلیون و 656 هزار و نهایتا در دور چهارم به 2میلیون و 786 هزار رسید و رفته رفته نهاد شورا اهمیت و جایگاه اصلی خود را در بین شهروندان آشکار کرد .

ارتباط مستقیم عملکرد مدیریت شهری بر میزان حضور مردم، در دور پنجم انتخابات شورای شهر به اوج رسید و در 29 اردیبهشت 96  ، مشارکت قریب به سه میلیون و 686 هزار شهروند را به ثبت رساند و لیست امید با کسب تمامی کرسی های شورای شهر، اندیشه اصلاحات را بر مدیریت شهری حاکم کرد . اما شیرینی این حضور دیری نپایید و شورای پنجم پس از سپردن کرسی جناب شهردار به 5 نفر در طی 4 سال، متزلزل ترین دوران شهرداری را رقم زد و با عملکرد ضعیف خود شکافی عمیق بین خود و رای دهندگان دوره پنجم مشاهده می نمایند. 

حال روزهای پایانی است و شورای پنجم شهر تهران ، با سیاست بازی و تعهدگریزی باعث شده است تا 

گمانه زنی در خصوص میزان مشارکت عمومی را دچار اما و اگر های فراوان نموده است .

و تاسف عمیق اینجاست 

که هرگاه مدعیان اصلاحات حاکم مطلقِ ارکان یک نهاد بودند با بر زمین نهادن مطالبات اصلی مردم همچون توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و ناوگان مترو واتوبوس، وصول مطالبات سنگین شهرداری از دولت، تسهیل مشکل آلودگی هوا و بحران ترافیک و... بسترهای احقاق حقوق عامه شهروندان را با سوء تدبیر مواجه نمودند و تمشیت امور را به فراموشی و زوال می برند.

و از همینجاست که دقت و  انتخاب آگاهانه در انتخابات آتی شوراهای اسلامی شهر و روستا  ضرورتی انکارناپذیر است و می بایست شهروندان ضمن بررسی سوابق نامزدها زمام امور شهرها را به دست سرآمدانی بسپارند که پس از استقرار در کرسی عضویت شورا مطالبات اصلی مردم را محملی برای پیشبرد اهداف شخصی و جناحی خویش قرار ندهند و به عنوان بازوی اصلی و ناظر، مجموعه مدیریت شهری را به سمت توسعه پایدار رهنمون سازند.

ثارالله شاکری عضو کارگروه جوانان جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی